Zomer 2023: Uitkomst radijs- & knoflookexperiment & meer

Lieve lezer,

Tijd voor een nieuw rondje Moestuin Naturaleza🌱! Voor deze recap deelde ik de zomer van 2023 in in drie categorieën: oogst, klussen en genieten. 

Oogst

Weet je nog dat ik radijszaad uit 2008 had gezaaid? Het zaad ontkiemde wel degelijk en eind juni kon ik mooie, grote en smaakvolle radijsjes oogsten. Ik heb geen enkel verschil tussen de oogst afkomstig van oud en nieuw zaad kunnen ontdekken. Conclusie: gooi oud zaad niet direct weg, maar geef het nog een kans! Je kan er soms nog heerlijk van eten :) Ik nam me voor om de radijsjes dit jaar niet te laten doorschieten. Dat is niet helemaal gelukt. Aan het einde van de zomer haalde ik alle planten uit de grond. Sommige radijsjes waren nog goed te eten, een ander deel kon op de composthoop. 

We konden constant thee drinken van verschillende soorten eigen munt en ook de oogst van andere kruiden, zoals rozemarijn en bieslook, was rijkelijk. Ik heb erg genoten van mijn nieuwe kruidentuin dit seizoen. 

Ondanks dat het minder was dan vorig jaar, stelde de zwarte bessenoogst ook dit jaar niet teleur. Er zijn weer heel wat potjes jam bijgekomen! De helft van de kruisbessen werd helaas opgegeten door de duiven, maar van de andere helft mochten we wel zelf genieten. We hebben tenminste wel eerlijk gedeeld ;) 

Hoewel de courgettes er in het begin wat zielig bij stonden, wisten ze me later in de zomer te verrassen. Het ging in slechts een paar dagen van bloemen naar enorme courgettes. De komkommers daarentegen lieten het een beetje afweten. Toch kon ik uiteindelijk een paar kleintjes oogsten. 

Ook de bonenoogst viel allesbehalve tegen. Hoewel de planten er een stuk minder uitbundig bij stonden dan vorig seizoen, kon ik in augustus en september bij elkaar opgeteld een behoorlijke lading snijbonen en sperziebonen oogsten. En gelukkig maar, want de supermarktboontjes van de afgelopen weken stemden me niet al te vrolijk. Die knip in mijn vinger (au) nam ik dan maar voor lief. Bij het afknippen ervan viel mijn oog op een klein, groen vriendje. Zo een die je niet kunt aanraken, want dan springt hij weg: een struiksprinkhaan! 

Op internet las ik het volgende over aardappeloogst: als je de aardappels oogst tijdens het bloeien van de plant, heb je krieltjes. Als je ze pas oogst als de plant verdort en afsterft, heb je grote aardappels. Ik ging een beetje in het midden zitten. Hoewel de buitendouche maar aan bleef staan in augustus en ik tijdens mijn laatste tuinbezoekje voordat ik op vakantie ging modder en onkruid had verwacht, bleek het tegendeel waar: de gewassen hadden flink geprofiteerd van de combinatie 'lekker temperatuurtje en grote hoeveelheid water'. En dus was er werk aan de winkel. Niet echt een handig moment, maar zo'n cadeautje van de natuur kun je moeilijk laten liggen. Dat werd aardappels rooien! Beide bedden stonden er aardig treurig bij. De planten hadden al blaadjes laten vallen en sommige aardappels lagen al boven de grond. Het ene bed haalde ik snel leeg, het andere bed moest toch echt wachten tot na mijn vakantie. Veel van mijn tuingenootjes hadden ook nog geen aardappel uit de grond gehaald, dus als dat een valide graadmeter was, zou het wel goedkomen. En anders niet. In dat geval had ik dan gelukkig de helft vast geoogst. Naast veel halfdode stengels en pollen raaigras, kwam er 1,5 zak aardappels van het bed af. Een prima oogst! Wel eentje die je niet zo snel in de winkel zal zien liggen, aangezien het een verzameling van veel verschillende maatjes knollen was 😊 En achteraf bleken al mijn aardappels niet al te best te zijn: veel waren helaas rot van binnen… 

Tegelijk met de aardappels haalde ik ook de knoflook uit de grond. Die oogst was wat minder dan vorig jaar. Naast dat het niet zoveel bolletjes waren, waren de bolletjes ook niet zo groot. Toch waren de ooit groene sprieten al aan het verdorren en de natte aarde was ook niet zo bevorderlijk voor de houdbaarheid. Ik liet ze thuis, samen met de aardappels, drogen. Eenmaal droog zijn beide gewassen goed en lang te bewaren. En dan nog even over mijn experiment van dit jaar. Een deel van de knoflook pootte ik in het najaar en een deel in het voorjaar. Beide manieren schenen te werken, dus was ik benieuwd of er enig verschil in de oogst zou zitten. Het antwoord op die vraag is… nee. Beide knoflookoogsten zagen er hetzelfde uit. Wel was de knoflook die in het najaar gepoot was iets eerder oogstbaar dan de knoflook die in het voorjaar gepoot was. Maar dat is niet meer dan logisch lijkt me. 

Verder bewees de palmkool het spreekwoord ‘het groeit als kool’. Ondanks dat de vogels in het begin m'n uien steeds uit de aarde gooiden, ontwikkelden bijna alle pootuitjes zich tot mooie groene sprieten. Ik oogstte een paar mooie kroppen sla. Ik trok in augustus ook een eerste wortel uit de grond, maar die was nog een beetje klein en zag een beetje bleekjes. Geduld hebben dus! De geplante bosui, venkel en koolrabi zijn helaas niets geworden dit seizoen. De spruitkolen zijn wel uitgegroeid tot grote planten, maar spruitjes zijn ver te zoeken. (Update najaar: er zijn toch nog spruitjes verschenen!) En de boerenkool laat natuurlijk nog even op zich wachten… 

Klussen

Naast het oogsten kwam ik ook niet onder het nodige onderhoudswerk uit. Zo had het ‘onkruid’ een erg goed seizoen… Het was iedere week opnieuw tijd om de groene waas te lijf te gaan. Uiteindelijk was dat bijna niet meer te doen. Heb je je bedden na uren ploeteren zwart, staan ze de volgende week weer vol met ongewenste plantjes. Dus moest het een keer anders: ik heb alle hoge grassprieten gemaaid (met een heggenschaar…). Een aantal schattige bloemetjes mocht nog mee naar huis voor op de vaas. Zo zetten ze geen zaad en ziet het er in de moestuin een stuk minder erg uit dan het is. En toen het gras de moestuin niet meer domineerde, was het tijd om me uit te leven op de oude compostbak. Het was hoog tijd dat die de tuin eens zou gaan verlaten. Onderdeel voor onderdeel verwijderde ik hem. Alleen, waar moesten die onderdelen dan weer heen? Maar even op dezelfde plek opstapelen dan maar… De eerste stap in de verdwijning van het mooi bedachte, maar ietwat onhandige ding is gezet, haha. En ohja, de zakken op de derde foto hieronder zijn allemaal gevuld met onkruid 😳

Genieten

De regen aan het begin van de zomer deed de moestuin goed. De stoffige grond werd er eindelijk weer wat steviger door en de planten schoten omhoog. Dat was niet alleen fijn voor mijn fruit- en groentegewassen, het zorgde er ook voor dat de moestuin in alle kleuren van de regenboog kleurde. Ridderspoor, leeuwenbekje, cosmea, (neppe) kamille, lupine, korenbloem, viooltje, radijs, afrikaan, basilicum, marjolein, bieslook, lavendel, slangenkruid, doorgeschoten wortel en een enkele soort bijkruid: het maakte je meteen vrolijk als je de tuin betrad.

Mijn zonnebloemen deden dit jaar wel iets geks. Een aantal krulden hun bladeren helemaal en die groeiden nauwelijks verder. Ik googelde al even, maar ik kon niet echt een oorzaak vinden. Een deel ging uiteindelijk gelukkig toch nog bloeien. Mocht je ervaring hebben met dit fenomeen, dan zijn tips zeer welkom! 

In juli bracht ik een paar dagen op Schiermonnikoog door. Natuurlijk nam ik daar ook weer een kijkje in de reusachtige moestuin waar ik vorig jaar een paar keer meehielp: De Tuin naast de Branding. En er wachtte een leuke verrassing op mij: vier loopeenden zijn de nieuwste bewoners van de tuin! Dat deed me direct denken aan de documentaire 'The Biggest Little Farm'. Hieronder zie je een paar bijzondere natuurplaatjes die ik graag met je deel en een paar verse ingrediënten die ik meenam uit de grote, Schierse moestuin.

En ohja, deze mooie clematis en druif kwam ik in Zutphen tegen ;)

En nu ik deze blog schrijf, bloeit er nog steeds vanalles in de moestuin. Toortsen, slangenkruid, teunisbloemen, cosmea’s, dahlia’s, afrikaantjes en enkele zonnebloemen. In de kruidentuin trekken onder andere de bloeiende oreganoplanten flink wat bijen. Ook had ik het een en ander aan onkruid laten staan, omdat het schattige bloemetjes had, maar die ben ik nu allemaal aan het verwijderen, zodat het zaad zo min mogelijk verspreid wordt. Ik had gehoopt op nog wat meer sierbloemen, maar de zaadmengsels die ik in de grond stopte, komen helaas niet op. Wellicht gebeurt dat volgend jaar nog, aangezien de bloeiende leeuwenbekjes en riddersporen die dit voorjaar in mijn tuin stonden te bloeien ook uit zaaigoed van vorig jaar voortkwamen. Gelukkig staat er op het hele complex heel wat te bloeien, dus aan gezelligheid geen gebrek.

Wat we van deze zomer kunnen leren? Moestuinieren is vallen en opstaan. Tevredenheid uit kleine dingetjes kunnen (en moeten) halen. Heel hard willen werken. Geloven in morgen. En hopen op geluk ;)

Liefs,

Rachel

Benieuwd naar mijn eerdere avonturen in De Tuin naast de Branding of wil je meer weten over ‘The Biggest Little Farm’? Lees mijn oudere blogs: 

https://moestuinnaturaleza.wixsite.com/naturaleza/post/moestuin-naturaleza-on-tour-schiermonnikoog.

https://moestuinnaturaleza.wixsite.com/naturaleza/post/laat-duizend-bloemen-bloeien-wereldbiodiversiteitsdag.

Het laatste nieuws van Moestuin Naturaleza🌱 in je mailbox ontvangen? Abonneer je via de homepagina op mijn website!